Son zamanlarda gündeme gelen yapay zeka teknolojisindeki gelişmeleri bilmeyenimiz kalmamıştır, bilmeyenlerin ise yakın zamanda duymamaları kaçınılmaz olacaktır. Netflix gibi önde gelen firmaların 1 milyon kullanıcıya ulaşmaları 3.5 senelerini almışken, Chatgpt gibi yapay zeka programı 5 gün gibi kısa sürede 1 milyon kullanıcıya ulaşmıştır.
İnsanoğlunun doğasında, her zaman gelişen bir arzu olan, zeki varlıklar yaratma düşüncesi ve bilgisayarların gücünden yararlanarak, bir makinenin insanlar gibi düşünüp davranabilmesi merakı; teknoloji çağının insanlarını karmaşık ve sürekli gelişen zekâya sahip makineler üretmeye teşvik etmiştir. Bir cihazın ne kadar zeki olduğunu anlamaya çalışan ilk yöntem ise ünlü matematikçi Alan Turing tarafından geliştirilmişti, hani her yerde gördüğümüz “Ben robot değilim” yapısının sahibi. 1950 yılında Mind adlı felsefe dergisinde yayınlanan “Turing Testi” adlı makale ile yapay zeka çalışmalarının ilk tohumu o zamanlardan atılmıştı.
Bu “Turing Testi”nde göremediğimiz bir bilgisayar ve bir de insan olduğunu düşünürsek siz çeşitli sorularla kimin insan kimin bilgisayar olduğunu anlamaya çalışıyorsunuz. Bilgisayar cevaplara insan gibi cevap verirse bu testi başarılı bir şekilde geçmiş oluyor. Bilgisayarın bunu yapabilmesi için hem sizin sorduğunuz soruları anlayabilme hem de istediğiniz cevabı size söylemesi gerekmektedir. Peki sürekli gelişen bu yapay zeka teknolojisinin artılarını ve eksilerini konuşmaya başlama zamanı gelmedi mi sizce de?
Dijitalleşen dünyamızda, gençlerimize bir şeyler yaptırma konusunda zorlanırken böyle hayatımızı kolaylaştıran varlıklar bizi daha da üşengeç bireyler haline getirmeye başladı bile, en basit işlerde düşünmek yerine “hadi gidip yapay zekaya soralım” o bizim yerimize yapsın mantığı ile düşünmeyi, araştırma yapmayı bırakan canlılar haline evrimleşmeye başladık. Descartes'in insan için söylediği bir cümle aklıma geliyor bilmeyenimiz yoktur bu cümleyi;
“Düşünüyorum öyleyse varım.” Düşünmüyoruz o halde yok muyuz? Varlığımızı teyit etmek için nelere ihtiyacımız var? Veyahut ta varlığımı ispat etmeye ihtiyacım var mı?
Peki bizi biz yapan düşünme yeteneğinden bahsedelim, ödememiz gereken faturalar geldi bunu düşünüyorum, karnım acıktı yemek yemeyi düşünüyorum, bizi biz yapan düşünceler bunlardan ibaret mi?
Descartes bundan mı bahsediyordu?
Bir insan ancak kendi öz farkındalığına ulaşarak varlığını hissedebilir, dolayısı ile bizi diğer canlılardan ayıran bu özelliğimizi yitirecek miyiz? Yoksa işlerimizi hızlıca yaptırdığımız bu cihazlar sayesinde konfor alanımızı genişletip daha mı fazla düşünemeye vaktimiz olacak? Şimdi bu sorulara cevap vermek için çok erken ama yapay zeka ile işlerimizi daha kolay hallettiğimiz bir gerçek. Hızla ilerleyen bu yeni dünya düzeninde işlerimizi ilerletmek ve bu yapay zeka teknolojisine doğru bir şekilde adapte olarak daha başarılı kişiler olunabilir.
Bu teknolojiyi öyle bir kullanalım ki, onu işlerimizde sadece bir araç olarak kullanalım ve elde ettiğimiz verileri düşünüp, harmanlayıp kendi içimizde bir bilgeliğe dönüştürelim. Sanatla, felsefe ile öyle bir bağ kuralım ki sadece okuyan ve ilham alan kişiler olmaktan çıkıp, yaratıcılığımızı da ortaya çıkaralım. Yapay zeka ile karşı karşıya oynadığımız bu oyunda bizi biz yapan düşünme yeteneğimizi kaybedip asıl robotlar haline gelmeyelim…
İnsanoğlunun doğasında, her zaman gelişen bir arzu olan, zeki varlıklar yaratma düşüncesi ve bilgisayarların gücünden yararlanarak, bir makinenin insanlar gibi düşünüp davranabilmesi merakı; teknoloji çağının insanlarını karmaşık ve sürekli gelişen zekâya sahip makineler üretmeye teşvik etmiştir. Bir cihazın ne kadar zeki olduğunu anlamaya çalışan ilk yöntem ise ünlü matematikçi Alan Turing tarafından geliştirilmişti, hani her yerde gördüğümüz “Ben robot değilim” yapısının sahibi. 1950 yılında Mind adlı felsefe dergisinde yayınlanan “Turing Testi” adlı makale ile yapay zeka çalışmalarının ilk tohumu o zamanlardan atılmıştı.
Bu “Turing Testi”nde göremediğimiz bir bilgisayar ve bir de insan olduğunu düşünürsek siz çeşitli sorularla kimin insan kimin bilgisayar olduğunu anlamaya çalışıyorsunuz. Bilgisayar cevaplara insan gibi cevap verirse bu testi başarılı bir şekilde geçmiş oluyor. Bilgisayarın bunu yapabilmesi için hem sizin sorduğunuz soruları anlayabilme hem de istediğiniz cevabı size söylemesi gerekmektedir. Peki sürekli gelişen bu yapay zeka teknolojisinin artılarını ve eksilerini konuşmaya başlama zamanı gelmedi mi sizce de?
Dijitalleşen dünyamızda, gençlerimize bir şeyler yaptırma konusunda zorlanırken böyle hayatımızı kolaylaştıran varlıklar bizi daha da üşengeç bireyler haline getirmeye başladı bile, en basit işlerde düşünmek yerine “hadi gidip yapay zekaya soralım” o bizim yerimize yapsın mantığı ile düşünmeyi, araştırma yapmayı bırakan canlılar haline evrimleşmeye başladık. Descartes'in insan için söylediği bir cümle aklıma geliyor bilmeyenimiz yoktur bu cümleyi;
“Düşünüyorum öyleyse varım.” Düşünmüyoruz o halde yok muyuz? Varlığımızı teyit etmek için nelere ihtiyacımız var? Veyahut ta varlığımı ispat etmeye ihtiyacım var mı?
Peki bizi biz yapan düşünme yeteneğinden bahsedelim, ödememiz gereken faturalar geldi bunu düşünüyorum, karnım acıktı yemek yemeyi düşünüyorum, bizi biz yapan düşünceler bunlardan ibaret mi?
Descartes bundan mı bahsediyordu?
Bir insan ancak kendi öz farkındalığına ulaşarak varlığını hissedebilir, dolayısı ile bizi diğer canlılardan ayıran bu özelliğimizi yitirecek miyiz? Yoksa işlerimizi hızlıca yaptırdığımız bu cihazlar sayesinde konfor alanımızı genişletip daha mı fazla düşünemeye vaktimiz olacak? Şimdi bu sorulara cevap vermek için çok erken ama yapay zeka ile işlerimizi daha kolay hallettiğimiz bir gerçek. Hızla ilerleyen bu yeni dünya düzeninde işlerimizi ilerletmek ve bu yapay zeka teknolojisine doğru bir şekilde adapte olarak daha başarılı kişiler olunabilir.
Bu teknolojiyi öyle bir kullanalım ki, onu işlerimizde sadece bir araç olarak kullanalım ve elde ettiğimiz verileri düşünüp, harmanlayıp kendi içimizde bir bilgeliğe dönüştürelim. Sanatla, felsefe ile öyle bir bağ kuralım ki sadece okuyan ve ilham alan kişiler olmaktan çıkıp, yaratıcılığımızı da ortaya çıkaralım. Yapay zeka ile karşı karşıya oynadığımız bu oyunda bizi biz yapan düşünme yeteneğimizi kaybedip asıl robotlar haline gelmeyelim…
