apay Zeka (YZ), insan zekâsına özgü olan algılama, düşünme, sorun çözme, iletişim kurma, çıkarım yapma ve karar verme gibi yüksek bilişsel fonksiyonları veya otonom davranışları sergileyebilen bir işletim sistemi olarak tanımlanıyor. YZ, çevre kirliliği, genetik hastalıklar ve enerji bağımlılığı gibi birçok sorunun üstesinden gelmede insanlığa yardımcı olacak bir teknolojik sıçrama olarak görülüyor. Ancak, bu olumlu algıyı herkes tereddütsüz kabul etmiyor.
Yakın zamanda kaybettiğimiz, çağımızın en önemli kuramsal fizikçilerinden Stephen Hawking, Portekiz'de düzenlenen Web Teknolojileri Zirvesi'nde yaptığı bir konuşmada, YZ hakkında insanlığa son uyarılarından birini yaptı: “Yapay Zeka, medeniyetimizin tarihindeki en büyük olay olabilir, ya da en kötüsü. Bilgisayarlar teorik olarak insan zekasını taklit edebilir, hatta onu geçebilirler. Bu yüzden, YZ'nin insanlığa sonsuza dek yardım mı edeceğini yoksa onu imha mı edeceğini henüz bilmiyoruz.”
Elon Musk ve Stephen Hawking gibi isimleri bile endişelendiren YZ'nin gerçekte ne olduğu sorusunun bugün için net bir yanıtı yok. YZ, belki insanlığın bilinen en önemli dertlerini çözmede büyük sıçramalar yaratacak bir teknoloji olarak kalacak. Ancak, Hawking’in uyardığı gibi, bilimin tüm alanları ve insanlığın kaderi, bu yeni teknoloji tarafından yeniden şekillendirilebilir.
Bugün var olan tanımıyla YZ'nin nanoteknoloji, tıp, bilişim sistemleri, elektronik iletişim ve hatta tarım gibi alanlarda ne gibi değişiklikler yaratacağı, hangi meslek gruplarının etkileneceği, hangi yeni iş alanlarının ortaya çıkacağı ve hangi mesleklerin yok olacağı gibi konularda birçok araştırmaya ulaşmak mümkün. Finans alanında ise YZ'nin etkileri üzerine birçok öngörü şimdiden şekillenmeye başladı. Aslında, YZ'nin bu denli dikkat çekmesinden yıllar önce, sermaye piyasaları, algoritmik ticaret ve niceliksel analizde YZ kullanımını test ederek bu teknolojiyle birlikte çalışmaya başlamıştı. Ancak, sermaye piyasası şirketleri şimdiye kadar temel olarak sadece maliyetleri azaltmak için YZ'yi kullanmaya odaklanmış durumda. Oysa YZ, tamamen yeni yollarla radikal değer artışı yaratma potansiyeline sahip.
Ancak dünya finans piyasalarında YZ'nin etkileri konusunda yeterli tartışmanın yapılmadığını söylemek mümkün. YZ'nin sadece teknoloji firmalarına yatırım yönlendirme aracı olarak kullanılması, bu yeni nosyonun yaratacağı büyük değişikliklerin göz ardı edilmesine yol açıyor. Finansal piyasalarda YZ'nin karar verme süreçlerine dahil edilmesiyle, geleneksel yatırım kriterlerinin yerini YZ'nin olay ve varlıkların fiyat tahmini süreçlerine dayalı yeni kriterlere bırakacağı öngörülüyor.
YZ'nin sahip olduğu muazzam veri işleme kapasitesiyle piyasa risklerini daha etkin şekilde ölçebileceği ve daha stabil piyasalara yol açacağı genel kabul görüyor. Ancak, finansal piyasalarda insan faktörünün karar alma süreçlerinden YZ tarafından soyutlanmasının yaratacağı sonuçlar hakkında daha fazla tartışmanın yapılması gerekiyor.
Ülkemizde her ne kadar teknoloji yaratmada ilk sıralarda yer almasak da, Türk bankacılık sektörü bilişim teknolojilerinin kullanımında her zaman öncü bir rol üstlenmiştir. Ancak, Türkiye Yapay Zeka Zirvesi'nde yapılan tartışmalar, YZ'nin sadece maliyet düşürme ve operasyonel verimliliğe odaklanarak algılandığını gösteriyor. Oysa YZ'nin orta ve uzun vadede finansal piyasalarda yaratacağı radikal değişiklikler, finansal kurumların ihtiyaç duyduğu çalışan sayısının azalması gibi konuların ötesinde olacaktır. YZ'nin gelişmesiyle birlikte bugünkü iş yapış şekilleriyle bankalar, portföy yönetim şirketleri ve borsalar gibi yapıların yerini alacak yeni çözümler ortaya çıkabilir.
YZ'nin doğru zamanda doğru alanlara yatırım kararları almayı sağlayacak çözümler sunabileceği ortada. Ancak, Stephen Hawking’in dikkat çektiği gibi, insanın karar alma mekanizmalarından soyutlanmış bu yeni finansal dünyada insanın nasıl korunacağı konusunun da tartışılması gerekiyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde bu konuda ilk düzenleyici çalışmalar başlatılmış durumda.
Hollywood'un distopik gelecek tasvirleri kadar yanlış olan bir diğer algı da YZ'nin sadece yüksek miktarlı veriyi işleme konusunda üstün bir teknoloji olduğu düşüncesidir. Türkiye'de de YZ'nin kısa, orta ve uzun vadede nereye evrileceği ve yatırım ikliminde ne gibi değişikliklere yol açacağı, hak ettiği yeri bir an önce almalıdır.
Yakın zamanda kaybettiğimiz, çağımızın en önemli kuramsal fizikçilerinden Stephen Hawking, Portekiz'de düzenlenen Web Teknolojileri Zirvesi'nde yaptığı bir konuşmada, YZ hakkında insanlığa son uyarılarından birini yaptı: “Yapay Zeka, medeniyetimizin tarihindeki en büyük olay olabilir, ya da en kötüsü. Bilgisayarlar teorik olarak insan zekasını taklit edebilir, hatta onu geçebilirler. Bu yüzden, YZ'nin insanlığa sonsuza dek yardım mı edeceğini yoksa onu imha mı edeceğini henüz bilmiyoruz.”
Elon Musk ve Stephen Hawking gibi isimleri bile endişelendiren YZ'nin gerçekte ne olduğu sorusunun bugün için net bir yanıtı yok. YZ, belki insanlığın bilinen en önemli dertlerini çözmede büyük sıçramalar yaratacak bir teknoloji olarak kalacak. Ancak, Hawking’in uyardığı gibi, bilimin tüm alanları ve insanlığın kaderi, bu yeni teknoloji tarafından yeniden şekillendirilebilir.
Bugün var olan tanımıyla YZ'nin nanoteknoloji, tıp, bilişim sistemleri, elektronik iletişim ve hatta tarım gibi alanlarda ne gibi değişiklikler yaratacağı, hangi meslek gruplarının etkileneceği, hangi yeni iş alanlarının ortaya çıkacağı ve hangi mesleklerin yok olacağı gibi konularda birçok araştırmaya ulaşmak mümkün. Finans alanında ise YZ'nin etkileri üzerine birçok öngörü şimdiden şekillenmeye başladı. Aslında, YZ'nin bu denli dikkat çekmesinden yıllar önce, sermaye piyasaları, algoritmik ticaret ve niceliksel analizde YZ kullanımını test ederek bu teknolojiyle birlikte çalışmaya başlamıştı. Ancak, sermaye piyasası şirketleri şimdiye kadar temel olarak sadece maliyetleri azaltmak için YZ'yi kullanmaya odaklanmış durumda. Oysa YZ, tamamen yeni yollarla radikal değer artışı yaratma potansiyeline sahip.
Ancak dünya finans piyasalarında YZ'nin etkileri konusunda yeterli tartışmanın yapılmadığını söylemek mümkün. YZ'nin sadece teknoloji firmalarına yatırım yönlendirme aracı olarak kullanılması, bu yeni nosyonun yaratacağı büyük değişikliklerin göz ardı edilmesine yol açıyor. Finansal piyasalarda YZ'nin karar verme süreçlerine dahil edilmesiyle, geleneksel yatırım kriterlerinin yerini YZ'nin olay ve varlıkların fiyat tahmini süreçlerine dayalı yeni kriterlere bırakacağı öngörülüyor.
YZ'nin sahip olduğu muazzam veri işleme kapasitesiyle piyasa risklerini daha etkin şekilde ölçebileceği ve daha stabil piyasalara yol açacağı genel kabul görüyor. Ancak, finansal piyasalarda insan faktörünün karar alma süreçlerinden YZ tarafından soyutlanmasının yaratacağı sonuçlar hakkında daha fazla tartışmanın yapılması gerekiyor.
Ülkemizde her ne kadar teknoloji yaratmada ilk sıralarda yer almasak da, Türk bankacılık sektörü bilişim teknolojilerinin kullanımında her zaman öncü bir rol üstlenmiştir. Ancak, Türkiye Yapay Zeka Zirvesi'nde yapılan tartışmalar, YZ'nin sadece maliyet düşürme ve operasyonel verimliliğe odaklanarak algılandığını gösteriyor. Oysa YZ'nin orta ve uzun vadede finansal piyasalarda yaratacağı radikal değişiklikler, finansal kurumların ihtiyaç duyduğu çalışan sayısının azalması gibi konuların ötesinde olacaktır. YZ'nin gelişmesiyle birlikte bugünkü iş yapış şekilleriyle bankalar, portföy yönetim şirketleri ve borsalar gibi yapıların yerini alacak yeni çözümler ortaya çıkabilir.
YZ'nin doğru zamanda doğru alanlara yatırım kararları almayı sağlayacak çözümler sunabileceği ortada. Ancak, Stephen Hawking’in dikkat çektiği gibi, insanın karar alma mekanizmalarından soyutlanmış bu yeni finansal dünyada insanın nasıl korunacağı konusunun da tartışılması gerekiyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde bu konuda ilk düzenleyici çalışmalar başlatılmış durumda.
Hollywood'un distopik gelecek tasvirleri kadar yanlış olan bir diğer algı da YZ'nin sadece yüksek miktarlı veriyi işleme konusunda üstün bir teknoloji olduğu düşüncesidir. Türkiye'de de YZ'nin kısa, orta ve uzun vadede nereye evrileceği ve yatırım ikliminde ne gibi değişikliklere yol açacağı, hak ettiği yeri bir an önce almalıdır.
